Yeşil Haberler

Avrupa Komisyonu tarafından  “Temiz Sanayi Mutabakatı-TSM” belgesi açıklanmıştır. Avrupa sanayisinin rekabetçiliğini koruyarak karbonsuzlaşmasını sağlamayı öngören Temiz Sanayi Mutabakatı, karbonsuzlaşmayı hızlandırmayı, döngüsel ekonomiyi teşvik etmeyi ve sanayileşmeyi yeniden canlandırmayı hedeflemekte; firmalar için AB’nin iklim hedeflerine ilişkin uzun vadeli öngörülebilirlik sunarak yatırım yapmalarını ve yatırım risklerinin en aza indirilmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda, söz konusu belgede ele alınan başlıca hususlar şunlardır:

- TSM’nin temel odağı acilen karbonsuzlaşma ve elektrifikasyon ihtiyacı bulunan ve yüksek enerji maliyetleri ile haksız rekabetle mücadele konusunda desteğe ihtiyaç duyan çelik, metal ve kimyasallar gibi enerji yoğun sanayiler ve geleceğin rekabetçiliğinin merkezinde yer alan ve sanayi dönüşümü, döngüsellik ve karbonsuzlaşma için kritik öneme sahip olan temiz teknoloji sektörüdür. AB'nin iklim nötr hedeflerine ulaşması ve geleceğin teknolojilerini AB'de üretebilmesi için bir an önce harekete geçmesi gerekmektedir.

- AB’nin sınırlı kaynaklarını en verimli şekilde kullanmanın, dışa bağımlılığı azaltmanın ve ekonomik dayanıklılığı artırmanın anahtarı olarak döngüsellik öncelikli bir ayak olarak belirlenmiştir. TSM ile AB’nin 2030 yılına kadar döngüsel ekonomi alanında dünya lideri olması hedeflenmektedir.

İkiz dönüşüm için gerekli olan ve ağırlıklı olarak üçüncü ülke arzına bağlı olan hammaddelere erişimin bir an önce sağlanması amacıyla Kritik Hammaddeler Yasası’nın uygulanması önceliklendirilmiştir. Bu doğrultuda, Mart 2025 tarihinde Stratejik Projelere ilişkin ilk liste açıklanacaktır. Ayrıca, Komisyon, şirketler adına ve Üye Devletlerle iş birliği içinde toplu olarak hammadde alımları yapmak üzere özel bir AB Kritik Hammaddeler Merkezi oluşturacaktır.

- Komisyon, 2026 yılında bir Döngüsel Ekonomi Yasası kabul edecektir. Bu kapsamda, mevcut kuralları basitleştirme odağıyla gözden geçirilecek, atık sonu kriteri AB düzeyinde uyumlaştırılacak, metal hurda kullanımını artırmak için teşvikler sunulacak ve yıkım izinleri ile yıkım öncesi denetimlerin dijitalleştirilmesi zorunlu olacaktır.

- SKDM’nin basitleştirilmesi ve etkinleştirilmesi amacıyla, 2025'in ikinci yarısında, Komisyon tarafından kapsamlı bir SKDM inceleme raporu sunulacaktır. Anılan rapor kapsamında SKDM’nin ek AB ETS sektörlerine ve alt ürünlere genişletilmesi değerlendirilecek, AB üreticileri için elektrikle ilgili dolaylı maliyetler göz önüne alınarak, tüm SKDM sektörlerinde dolaylı emisyonların dahil edilmesi hususu incelenecektir. Ayrıca olası etkisizleştirme risklerini ele almak için bir strateji belirlenecektir. Söz konusu inceleme sonrasında 2026'nın ilk yarısında bir yasal öneri sunulması beklenmektedir.

Sonuç olarak, TSM, karbon salınımını azaltmayı ve döngüselliği AB ekonomik politikasının merkezine yerleştirerek rekabet gücünü ve sürdürülebilirliği sağlamayı hedeflemektedir. Belgede ayrıca, etkili bir uygulama için sağlam bir izleme mekanizması, eşgüdümlü içerisinde hareket edilmesi ve Üye Devletlerle iş birliği yapılması gerektiği belirtilmektedir.

Ayrıntılar...